Là một trong những loại khối u thường gặp nhất ở nữ giới, u nang buồng trứng có thể gây nên những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, sức khỏe sinh sản, đặc biệt nếu như không được thăm khám và điều trị kịp thời có thể phát triển thành ung thư buồng trứng, đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Chính vì vậy, tìm hiểu kiến thức tổng quan về hiện tượng u nang buồng trứng dưới đây sẽ bạn chủ động phòng tránh, phát hiện sớm từ đó thăm khám và điều trị hiệu quả, tránh để lại những biến chứng nguy hiểm về sau.
Hiện tượng u nang buồng trứng là gì?
Buồng trứng là cơ quan quan trọng để đảm bảo nữ tính, hoạt động tình dục và chức năng sinh sản của người phụ nữ. U nang buồng trứng thực chất là tình trạng bên trong buồng trứng hoặc bề mặt buồng trứng xuất hiện khối u, chứa đầy dịch, có thể xuất hiện ở buồng trứng phải hoặc trái và được phân chia thành 2 dạng:
- U nang buồng trứng cơ năng: dạng u nang lành tính, thường ít gây nguy hiểm, được hình thành do rối loạn sinh lý trong quá trình phát triển gồm: nang bọc noãn, nang hoàng thể và nang hoàng tuyến.
- U nang buồng trứng thực thể: dạng u nang này thường nguy hiểm, phát triển âm thầm qua nhiều năm, có kích thước lớn vì vậy nguy cơ gây ra biến chứng là rất cao, thậm chí có khả năng thành ung thư gây nguy hiểm đến tính mạng. U nang buồng trứng thực thể được hình thành do những tổn thương nhu mô bình thường của buồng trứng gồm: u nang nhầy, u nang nước và u nang bì.
Nguyên nhân gây u nang buồng trứng:
- Nang trứng phát triển không đầy đủ: Đây là một trong nguyên nhân chính dẫn đến u nang buồng trứng, bởi khi nang trứng phát triển không đầy đủ sẽ khiến nó không hấp thụ được các chất dinh dưỡng trong buồng trứng khiến nang trứng bị dị dạng.
- Mạch máu của nang trứng bị vỡ: Do mạch máu của nang trứng bị vỡ dẫn đến xuất huyết, gây đau cấp tính trong ổ bụng. Nguyên nhân dẫn đến u nang buồng trứng do xuất huyết mạch máu nang trứng có thể đe dọa đến tính mạng của chị em phụ nữ.
- Nhiễm trùng vùng chậu: Đây cũng là nguyên nhân gây ra bệnh u nang buồng trứng kế tiếp mà bạn cần phải quan tâm. Nhiễm trùng vùng chậu có xu hướng lây lan rất nhanh và nhất là trong thời kỳ hành kinh.
- Định lượng hormone quá cao: Nếu định lượng hormone luteinizing (LH) trong buồng trứng nếu quá cao sẽ dẫn đến tình trạng rối loạn nội tiết buồng trứng gây nên u nang buồng trứng.
- Dư thừa chorionic gonadotropin (HCG): HCG là một loại hormone thai kỳ được gây ra bởi nhau thai, HCG sẽ phát triển trong huyết tương của mẹ sau 8 đến 9 ngày rụng trứng. Nếu bạn bị dư thừa HCG dẫn tới u nang lutein sẽ là nguyên nhân khiến khối u nang buồng trứng phát triển trong thai kỳ. Rối loạn HCG còn khiến kích thích rụng trứng gây ra hiện tượng đa thai hay “mang thai giả”.
- Kinh nguyệt kéo dài: Kinh nguyệt kéo dài là do thể vàng phát triển quá mức – thể vàng là đơn vị chức năng của buồng trứng. Khi thể vàng hoạt động quá mức làm cho chu kì kinh nguyệt kéo dài hơn, chảy máu là một trong những nguyên nhân dẫn đến u nang buồng trứng.
Dấu hiệu nhận biết u nang buồng trứng
Bác sỹ chuyên khoa Phụ sản cấp I Nguyễn Thị Lan Hương –phòng khám Đa khoa 52 Nguyễn Trãi Hà Nội cho biết: Qua thực tiễn thăm khám, hầu hết các trường hợp mắc u nang buồng trứng thường không có dấu hiệu rõ rệt ở giai đoạn đầu, và thường bị nhầm lẫn với các bệnh phụ khoa khác. Tuy nhiên, chị em vẫn có thể phát hiện bệnh qua một số dấu hiệu sau:
- Những cơn đau bất thường: Đây là một trong những dấu hiệu điển hình nhất của bệnh u nang buồng trứng, thường là đau ở phía dưới của xương chậu, đau bụng lâm râm hoặc cảm giác khó chịu ở âm đạo. Các cơn đau sẽ rõ rệt hơn khi làm việc nặng hoặc quan hệ tình dục.
- Rối loạn kinh nguyệt: Hoạt động của buồng trứng thay đổi có thể khiến kinh nguyệt thường xuyên bị rối loạn, đặc biệt là khi thấy màu sắc máu kinh thay đổi (màu đen sẫm hoặc đỏ tươi như máu), có mùi hôi khó chịu, kinh thưa, kinh quá nhiều hoặc quá ít,…
- Đau bụng hoặc cảm giác khó chịu trong tử cung: Chị em bị u nang buồng trứng cũng có thể cảm thấy đau bụng và có cảm giác khó chịu trong tử cung, đây có thể là do u nang hình thành và phát triển trong buồng trứng, chèn ép các bộ phận khác gây nên đau tức.
- Bụng to bất thường: Nếu như bạn thường xuyên đau tức vùng bụng dưới và bụng bỗng dưng phình to lên không rõ nguyên nhân, kèm theo tình trạng đầy hơi, khó thở, di chuyển, khó khăn mệt mỏi,… thì chị em nên cảnh giác, bởi u nang buồng trứng cũng có những trường hợp phát triển khá to.
- Ngoài các triệu chứng u nang buồng trứng như trên, chị em còn có thể gặp phải các dấu hiệu khác như: xuất huyết âm đạo bất thường, đau vùng chậu, đau khi quan hệ tình dục, rối loạn đại tiện, nôn và buồn nôn,…
Tác hại của bệnh u nang buồng trứng
Như đã nói ở trên, u nang buồng trứng nếu không được thăm khám và điều trị kịp thời sẽ gây rất nhiều biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe và sức khỏe sinh sản của nữ giới:
- Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống: Triệu chứng của u nang buồng trứng khiến người bệnh cảm thấy đau đớn khó chịu ở vùng bụng, các cơn đau có thể diễn ra liên tục hoặc từng đợt,… gây ảnh hưởng không nhỏ đến công việc, học tập cũng như đời sống tình dục của chị em phụ nữ.
- Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản: Khi các u nang phát triển sẽ làm cho các nang trứng không thể phát triển bình thường, dẫn đến quá trình rụng trứng, phóng noãn bị chậm lại và khả năng thụ thai cũng khó xảy ra, gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nữ giới.
- Xoắn u nang: Khi khối u nang phát triển lớn sẽ khiến cho buồng trứng bị xoắn hoặc di chuyển khỏi vị trí ban đầu, nguồn cung cấp máu bị cắt đứt, nếu không được xử lý kịp thời có thể gây tổn thương hoặc thậm chí hoại tử mô buồng trứng.
- Vỡ nang: Vỡ u nang có thể gây đau và chảy máu trong dữ dội, nếu không được điều trị kịp thời sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, thậm chí có thể gây tử vong do mất máu quá nhiều.
- Chèn ép các tạng xung quanh: Biến chứng này thường xảy ra khi các u nang phát triển với kích thước lớn, chèn ép lên bàng quang gây tiểu rắt, chèn ép trực tràng gây táo bón, đôi khi chèn ép niệu quản gây ứ nước bể thận,…
- Gây ung thư: Hầu hết các u nang là lành tính nhưng cũng có một số loại có nguy cơ trở thành ung thư, đe dọa đến tính mạng của chị em.
Với những nguy hại trên, khi phát hiện các dấu hiệu bất thường của u nang buồng trứng, chị em nên nhanh chóng đến các cơ sở y tế chuyên khoa uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm trên.
Cách chữa trị u nang buồng trứng như thế nào?
Hiện nay có rất nhiều cách để chữa trị u nang buồng trứng, tuy nhiên còn tùy thuộc vào loại u, kích thước khối u, sức khỏe cũng như mong muốn có thai của người bệnh mà các bác sỹ sẽ có những chỉ định phù hợp như:
- Điều trị bằng nội khoa (dùng thuốc): Áp dụng với những trường hợp khối u nang lành tính có kích thước nhỏ hơn 5cm hoặc trường hợp u nang buồng trứng tái phát nhằm tiêu biến khối u nang.
- Điều trị bằng ngoại khoa (phẫu thuật): Áp dụng với những trường hợp khối u nang phát triển với kích thước lớn, gây ảnh hưởng đến sức khỏe và việc áp dụng phương pháp nội khoa không đạt hiệu quả. Phẫu thuật u nang buồng trứng bao gồm các phương pháp sau:
- Phẫu thuật nội soi: Áp dụng với những trường hợp khối u nang có kích thước từ 5cm đến 10cm.
- Phẫu thuật mổ mở: Áp dụng với những trường hợp khối u nang có kích thước lớn hơn 10cm hoặc có biến chứng xoắn, vỡ u nang buồng trứng hay khối nang có nghi ngờ chứa tế bào ác tính.
- Ngoài ra việc điều trị cần kết hợp thêm các bài thuốc Đông y để giúp bồi bổ cơ thể, bổ sung các phần thiếu hụt trong buồng trứng, hoạt huyết đẩy các phần dư thừa, giúp cân bằng lại nội tiết, kích trứng phát triển ổn định và rụng đúng chu kỳ.
Bên cạnh đó, để phòng tránh hiệu quả bệnh u nang buồng trứng, chị em phụ cần lưu ý:
- Hạn chế việc nạo phá thai, bởi đây là nguyên nhân rất lớn dẫn đến u nang buồng trứng và một số bệnh phụ khoa khác.
- Có chế độ sinh hoạt và ăn uống khoa học, bổ sung nhiều rau củ quả tươi, giàu protein và ít chất béo, uống đủ nước mỗi ngày; tăng cường luyện tập thể dục thể thao để năng cao sức đề kháng cho cơ thể,…
- Luôn giữ tâm lý vui vẻ thỏa mái, tránh căng thẳng, stress,… là cách tốt nhất để ngăn ngừa u nang buồng trứng và nhiều bệnh khác.
- Thực hiện thăm khám phụ khoa định kỳ 3-6 tháng/ lần để tầm soát và có phương pháp điều trị kịp thời ngay từ giai đoạn đầu, hạn chế biến chứng xảy ra
- Khi có triệu chứng nghi ngờ bệnh có thể đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để được các bác sỹ tiến hành thăm khám, xác định chính xác tình trạng bệnh lý từ đó có những chỉ định cụ thể cho việc điều trị.
Mọi băn khoăn thắc mắc cần được hỗ trợ thêm về hiện tượng u nang buồng trứng, chị em phụ nữ có thể chát Tại đây để được các bác sỹ hỗ trợ vào bất cứ khoảng thời gian nào trong ngày.