Theo số liệu thống kê của Bộ Y  tế gần đây nhất cho thấy, viêm âm đạo là bệnh chiếm tỷ lệ cao nhất trong số các bệnh viêm nhiễm phụ khoa thường gặp ở chị em phụ nữ. Có đến hơn 90% nữ giới từng mắc phải bệnh lý này ít nhất 1 lần trong đời, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, sức khỏe và đặc biệt là sức khỏe sinh sản của chị em phụ nữ. Chính vì vậy trang bị cho mình những kiến thức tổng quan về bệnh viêm âm đạo là điều vô cùng cần thiết, giúp chị em chủ động phòng tránh và chữa trị kịp thời nếu không may mắc bệnh, tránh những biến chứng gây ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng sinh sản.

Tìm hiểu chung

Viêm âm đạo là bệnh gì?

Âm đạo là bộ phận sinh dục ở nữ giới nối tử cung ở phía bên trong và khu vực âm hộ ở bên ngoài. Do nằm ở vị trí nhạy cảm nên âm đạo dễ bị viêm nhiễm do sự xâm nhập của các tác nhân gây hại từ bên ngoài.

Viêm âm đạo chính là tình trạng âm đạo bị viêm nhiễm do các tác nhân (vi khuẩn, nấm, trùng roi,…) xâm nhập, phát triển và gây bệnh. Đặc biệt, viêm âm đạo thường gặp ở chị em phụ nữ mọi lứa tuổi, trong đó nhiều nhất là những người ở độ tuổi sinh sản, đã từng có quan hệ tình dục.

Vậy viêm âm đạo có nguy hiểm không?

Viêm âm đạo tuy không ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng chị em nhưng nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, sinh hoạt của chị em và để lại nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe sinh sản.

Triệu chứng thường gặp

Các triệu chứng và dấu hiệu của viêm âm đạo là gì?

Khi bị viêm âm đạo, tùy vào nguyên nhân và mức độ bệnh mà người bệnh sẽ xuất hiện những triệu chứng khác nhau, tuy nhiên, triệu chứng điển hình nhất thường gặp là:

• Vùng kín a nhiều khí hư bất thường, có màu trắng đục, vàng hoặc xanh, dạng loãng có bọt hoặc đặc quánh, có mùi hôi khó chịu.
• Vùng kín có cảm giác ngứa ngáy, tùy vào tình trạng bệnh mà mức độ ngứa sẽ khác nhau kèm theo nóng rát, đau rát ở cơ quan sinh dục.
• Khó khăn khi đi tiểu, tiểu đau, tiểu rắt.
• Đau khi quan hệ tình dục, thậm chí cháy máu khi quan hệ
• Khi bệnh ở mức độ nặng còn xuất hiện thêm triệu chứng đau khung xương chậu, đau vùng bụng dưới,…

Tùy thuộc vào tác nhân gây bệnh mà biểu hiện viêm âm đạo khác nhau như:

• Viêm âm đạo do nấm Candida: triệu chứng điển hình là khí hư ra nhiều màu trắng đục, dính bám từng mảng vào hai bên mép âm đạo, có mùi hôi rất khó chịu, kèm theo ngứa rát âm đạo, đặc biệt là ngứa về đêm.
• Viêm âm đạo do trùng roi Trichomonas: Trichomonas có thể gây ra khí hư ra nhiều bất thường khiến cho âm đạo luôn ẩm ướt, khí hư có bọt loãng, màu vàng hoặc màu xanh, có mùi hơi tanh và hôi,…
• Viêm âm đạo do tạp khuẩn: biểu hiện chủ yếu là tình trạng khí hư màu trắng ra nhiều có mùi hôi, đặc biệt là sau khi quan hệ kèm theo ngứa rát âm đạo. Tuy nhiên cũng có trường hợp chị em mắc bệnh mà không có biểu hiện điển hình nào.

Khi nào bạn cần gặp bác sỹ?

Khi gặp phải những tình trạng cụ thể dưới đây, bạn nên đi thăm khám bác sĩ:

• Khi âm đạo xuất hiện dịch nhầy bất thường, có mùi hôi khó chịu, kèm ngứa rát, sứng tấy âm đạo,..
• Nếu trước đây bạn đã có tiền sử bị viêm âm đạo và xuất hiện dấu hiệu bất thường tại âm đạo.
• Nếu bạn có nhiều bạn tình và sau khi quan hệ tình dục bạn cảm thấy khó chịu và có những dấu hiệu bất thường ở âm đạo thì rất có khả năng cao bạn đã bị viêm âm đạo hay một số bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân gây bệnh viêm âm đạo là gì?

Theo bác sỹ chuyên khoa Phụ sản cấp I Nguyễn Thị Lan Hương cho biết, trên thực tế, có rất nhiều nguyên nhân gây bệnh viêm âm đạo ở phụ nữ, có thể kể đến như:

• Vệ sinh vùng kín chưa sạch sẽ, chưa đúng cách (vệ sinh từ đằng sau ra trước, thụt rửa âm đạo quá mạnh, sử dụng dung dịch vệ sinh không phù hợp…), thậm chí vệ sinh quá sạch cũng sẽ làm thay đổi môi trường âm đạo, mất cân bằng âm đạo, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển gây bệnh.
• Quan hệ tình dục không an toàn gây trầy xước âm đạo hoặc quan hệ với nhiều bạn tình sẽ có nguy cơ bị lây nhiễm các bệnh tình dục như lậu, Chlamydia,… Những bệnh lý này là tác nhân chính khiến âm đạo bị viêm.
• Sử dụng thuốc kháng sinh liều cao, thuốc tránh thai hàng ngày, tránh thai khẩn cấp, đặt vòng tránh thai,… cũng có thể làm thay đổi nội tiết bên trong gây viêm âm đạo.
• Thực hiện các thủ thuật tại vùng kín như nạo phá thai, sinh nở, phẫu thuật cổ tư cung,… không đảm bảo bảo các kỹ thuật an toàn và vô trùng có thể khiến nữ giới dễ bị mắc viêm âm đạo.
• Ngoài ra, viêm âm đạo cũng có thể xảy ra ở những phụ nữ có chế độ sinh hoạt không khoa học, thường xuyên thức khuya, căng thẳng, mệt mỏi,…

Nguy cơ mắc phải

Những ai thường mắc phải bệnh viêm âm đạo?

Theo bác sỹ Nguyễn Lan Hương cho biết thêm: Qua thực tiễn thăm khám thì hầu hết nữ giới trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt là những người đã có quan hệ tình dục từ 18-40 tuổi thường mắc viêm âm đạo, thậm chí những người trên 40 tuổi vẫn có nguy cơ mắc viêm âm đạo. Ngoài ra, viêm âm đạo cũng có thể gặp ở những phụ nữ chưa có quan hệ tình dục.

Tuy nhiên, chị em cũng có thể phòng tránh được bệnh viêm âm đạo bằng cách giảm thiểu các yếu tố nguy cơ mắc bệnh. Hãy tham khảo bác sĩ (Tại đây) để biết thêm thông tin chi tiết.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm âm đạo?

Có nhiều yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm âm đạo như:

• Thói quen vệ sinh vùng kín không sạch sẽ, hoặc thường xuyên mặc đồ lót chật chôi, ẩm ướt hay sử dụng nguồn nước vệ sinh không đảm bảo,… tạo điều kiện cho tác nhân gây bệnh viêm âm đạo xâm nhập gây viêm nhiễm.
• Đời sống quan hệ tình dục không an toàn, quan hệ với nhiều bạn tình, quan hệ với người mắc các bệnh viêm nhiễm đường sinh dục,… là những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh viêm âm đạo.
• Thực hiện thủ thuật ngoại khoa không đảm bảo như nạo phá thai, đặt vòng tránh thai không đảm bảo an toàn,… tạo điều kiện cho tác nhân gây bệnh xâm nhập và phát triển gây nên tình trạng viêm nhiễm âm đạo.
• Thường xuyên sử dụng các loại thuốc kháng sinh, thuốc tránh thai khẩn cấp, thuốc tránh thai hàng ngày,… cũng làm tăng nguy cơ mắc viêm âm đạo.

Điều trị hiệu quả

(Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các bác sỹ, vậy nên tốt nhất là bạn hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ)

Những kĩ thuật y tế nào được dùng để chẩn đoán viêm âm đạo?

Nếu nghi ngờ bạn mắc viêm âm đạo, các bác sỹ sẽ tiến hành thăm khám âm đạo để xác định tình trạng này. Sau đó, bác sĩ kiểm tra cận lâm sàng:

– Siêu âm nội soi: Máy nội soi được đưa vào cơ thể qua đường âm đạo, giúp bác sĩ và người bệnh quan sát toàn bộ âm đạo và tử cung. Nếu mắc viêm âm đạo, bạn sẽ thấy thành âm đạo xuất hiện rất nhiều dịch nhầy, âm đạo sưng tấy đỏ.

• Xét nghiệm dịch âm đạo: Bác sĩ sẽ lấy một chút dịch âm đạo của bạn để làm xét nghiệm để biết chính xác bạn có mắc viêm âm đạo không? Nếu đúng là mắc viêm âm đạo thì nguyên nhân là do nấm, tạp khuẩn hay vi khuẩn,…
• Xét nghiệm nước tiểu: Đây cũng là một cách để xác định viêm âm đạo ở nữ giới khá chính xác.

Nếu kết quả khám lâm sàng, kiểm tra cận lâm sàng đều cho thấy chị em mắc viêm âm đạo, bác sĩ chuyên khoa sẽ đưa ra phác đồ điều trị viêm âm đạo phù hợp.

Những phương pháp nào dùng để điều trị viêm âm đạo?

Hiện nay, có rất nhiều cách điều trị viêm âm đạo khác nhau nhưng không phải phương pháp nào cũng mang lại hiệu quả như mong đợi. Việc điều trị viêm âm đạo cần phải dựa vào tình trạng bệnh lý cụ thể (cấp tính hay mãn tính) và tình hình sức khỏe của người bệnh thì các bác sỹ mới có chỉ định điều trị phù hợp và hiệu quả cho từng trường hợp cụ thể.

• Viêm âm đạo do Trichomonas: Thông thường với trường hợp này thì bác sỹ sẽ chỉ định dùng thuốc đặt hoặc thuốc uống. Việc điều trị nên đồng thời kết hợp cho cả bạn tình để tránh tình trạng viêm nhiễm ngược.
• Viêm âm đạo do nấm: Người bệnh thường được chỉ định dùng thuốc đặt âm đạo và kết hợp với các biện pháp vệ sinh ngoài bộ phận sinh dục.

 Viêm âm đạo do vi khuẩn: Thường được chỉ định dùng thuốc kháng sinh và phối hợp với thuốc đặt âm đạo.

• Ngoài ra, người bệnh có thể được chỉ định sử dụng thuốc Đông y phối hợp giúp đào thải độc tố, tăng sức đề kháng, cân bằng môi trường âm đạo, nhanh chóng hồi phục sức khỏe, phục hồi cơ chế tự nhiên của nội tiết, hạn chế các tác dụng phụ của thuốc tây y, đồng thời ngăn ngừa bệnh tái phát, để tăng hiệu quả điều trị bệnh.

Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế khả năng mắc bệnh cũng như sự tái phát bệnh?

• Quan hệ tình dục an toàn, lành manh, chung thủy 1 bạn tình.
• Vệ sinh vùng kín sạch sẽ, đặc biệt là trong những ngày “đèn đỏ”, thai nghén, hậu sản, trước và sau khi giao hợp.
• Giữ cho vùng kín được khô thoáng, tránh mặc đồ lót chật, ẩm ướt.
• Tránh thụt rửa âm đạo quá sâu, không nên sử dụng các loại dung dịch vệ sinh có chứa thành phần chất tẩy rửa mạnh để vệ sinh âm đạo.
• Thực hiện thăm khám phụ khoa định kỳ ít nhất 3-6 tháng/lần để phát hiện và tầm soát bệnh.
• Khi có dấu hiệu nghi mắc bệnh viêm âm đạo, cần nhanh chóng đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám và điều trị.

Bên cạnh việc thay đổi thói quen sinh hoạt thì một chế độ ăn uống khoa học cũng hỗ trợ rất lớn cho quá trình điều trị bệnh viêm âm đạo và giúp bệnh nhanh chóng thuyên giảm.

• Thực phẩm giàu Vitamin D, E: Thịt bò, thịt lợn thăn, sữa tươi, sữa đậu nành, nấm, trứng, đậu phụ, yến mạch,… là nhóm thực phẩm chứa nhiều vitamin D, E, có tác dụng rất tốt trong việc điều trị viêm âm đạo do nấm, ngăn chặn virut gây bệnh xâm nhập vào sâu bên trong vùng kín của chị em phụ nữ.
• Trái cây và các loại rau, củ quả: Trong các loại thực phẩm này có chứa rất nhiều vitamin và khoáng chất… đặc biệt là vitamin C, E có trong hoa quả giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể và phục hồi tổn thương vùng kín do viêm âm đạo gây ra. Chính vì thế, chị em nên bổ sung các loại hoa quả như chuối, cam, dưa hấu, nho… mỗi ngày để hỗ trợ điều trị bệnh viêm âm đạo tốt hơn.
• Sữa chua: Trong sữa chua có chứa rất nhiều vi khuẩn có lợi, giúp cân bằng độ PH trong âm đạo, ngăn ngừa sự phát triển của nấm và các vi khuẩn gây bệnh. Chính vì vậy chị em nên bổ sung mỗi ngày 1 hộp sữa chua vào thực đơn hàng ngày.
• Ngoài ra, chị em cũng cần tránh xa một số loại thực phẩm không tốt cho người mắc viêm âm đạo như: đồ cay, nóng, chứa nhiều dầu mỡ; chất kích thích (rượu, bia, thuốc lá, cà phê,..), hải sản,…

Viêm âm đạo không chỉ trực tiếp gây nên nhiều phiền toái ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày cũng như chất lượng tình dục mà nếu kéo dài còn khiến cho môi trường âm đạo thay đổi, không thuận lợi cho tinh trùng tồn tại trong âm đạo, ảnh hưởng đến quá trình thụ tinh và dẫn tới vô sinh – hiếm muộn. Hơn nữa, viêm âm đạo nếu không được điều trị kịp thời còn khiến viêm nhiễm lan rộng, gây nên những bệnh viêm phụ khoa khác như: viêm đường tiết niệu, viêm vùng chậu, viêm niêm mạc tử cung, viêm vùng chậu,… Nguy hiểm hơn viêm âm đạo kéo dài sẽ phát triển sang giai đoạn mãn tính viêm nhiễm tái phát nhiều lần tạo điều kiện cho ung thư phát triển.

Chính vì vậy, các chị em phụ nữ đừng ngại ngần, ngay khi phát hiện có dấu hiệu của viêm âm đạo nên đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để được các bác sỹ thăm khám, tư vấn, và chỉ định phác đồ điều trị phù hợp cho từng trường hợp cụ thể, giúp bảo vệ sức khỏe và sức khỏe sinh sản của chính bản thân mình nhé!

Chúc các bạn thật nhiều sức khỏe!