Hoạt động tình dục là nguyên nhân của rất nhiều diện bệnh nguy hiểm hiện nay, không ít trong số đó đã và đang trở thành nỗi ám ảnh đe dọa sức khỏe cộng đồng. Tìm hiểu về các bệnh lây qua đường tình dục là cách thiết thực nhất để mỗi chúng ta biết cách bảo vệ sức khỏe của chính mình và bạn tình một cách chủ động, hiệu quả.
Thông tin trong bài viết được cung cấp bởi Thầy thuốc ưu tú, Tiến sĩ – Bác sỹ cao cấp Nguyễn Phương Hồng, hiện đang công tác tại phòng khám Đa khoa 52 Nguyễn Trãi.
Các bệnh lây qua đường tình dục là gì?
Các bệnh lây qua đường tình dục (viết tắt là STDs/STIs) là cụm từ dùng để chỉ chung một nhóm bệnh có khả năng lây truyền từ người sang người thông qua con đường chủ yếu là quan hệ tình dục không an toàn. Các bệnh thường do các loại nấm, virus, vi khuẩn,…truyền từ người bệnh sang qua tinh dịch, dịch âm đạo, các chất dịch trên cơ thể.
Ngoài ra, bệnh có thể lây từ mẹ sang con trong khi mang thai, khi sinh con và cho con bú, tiếp xúc trực tiếp/ gián tiếp với dịch tiết với mầm bệnh, lây truyền qua truyền máu hoặc dùng chung bơm kim tiêm hoặc các dụng cụ sắc nhọn.
Các bệnh lây qua đường tình dục thường gặp
* Bệnh lậu:
Vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae sau khi xâm nhập vào cơ thể con người thông quan quan hệ tình dục không an toàn thông qua đường miệng (Oral sex), bộ phận sinh dục hoặc qua hậu môn – dương vật. Nếu được phát hiện sớm, điều trị đúng cách thì bệnh lậu có thể được điều trị khỏi và giảm thiểu những biến chứng nguy hiểm: nhiễm trùng nặng, vô sinh ở cả nam và nữ giới.
* Bệnh giang mai:
Xoắn khuẩn Treponema pallidum là thủ phạm gây ra bệnh giang mai. Chúng có khả năng lây lan chóng mặt và gây ra hàng loạt các biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến tim, động mạch chủ, hệ thần kinh, xương khớp, thậm chí dẫn đến tử vong.
Bệnh giang mai hiện nay có thể chữa khỏi bằng thuốc nếu phát hiện sớm và can thiệp điều trị kịp thời, đúng cách.
* Bệnh mụn rộp sinh dục (Herpes sinh dục)
Bệnh cho virus Herpes Simplex Virut (HSV) gây ra. Dấu hiệu nhận biết khi có sự xâm nhập của virus HSV chính là những vết loét trên bộ phận sinh dục, trong miệng, các tổn thương này khiến hạch bạch huyết cạch đó xuất hiện, bẹn sưng to và đau đớn.
Đến nay bệnh chưa có vaxin phòng ngừa hay phương pháp điều trị tận gốc. Ức chế virus và các đợt bùng phát, đồng thời phòng tránh nguy cơ tái phát vẫn là cách lựa chọn trong điều trị diện bệnh này.
* Bệnh sùi mào gà: Bệnh do virus HPV gây ra, nguy hiểm nhất là chủng HPV 16, HPV 18 có khả năng làm gia tăng nguy cơ mắc ung thư tử cung (ở nữ), ung thư dương vật (ở nam), vô sinh hiếm muộn, thậm chí tử vong ở cả hai giới. Bệnh sùi mào gà rất khó để điều trị tận gốc mầm bệnh.
* Viêm gan B:
Đây là một diện bệnh nhiễm trùng nguy hiểm do virus gây ra. Chúng dễ dàng lây qua máy, chất dịch từ âm đạo, tinh dịch từ niệu đạo xâm nhập vào cơ thể người khác. Bệnh ở giai đoạn nặng có thể gây ra suy gan, xơ gan, thậm chí chung thư gan, ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe, cũng như tính mạng người bệnh.
* Bệnh HIV/AIDS:
HIV/AIDS hay còn gọi là hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải gây ra do bị nhiễm virus suy giảm miễn dịch ở người. Người mắc HIV/AIDS thường chết do bị nhiều bệnh tấn công đồng thời. Bệnh HIV/AIDS được Tổ chức y tế thế giới xem như là đại dịch, đến nay, chưa có thuốc điều trị bênh.
Tuy nhiên, phát hiện sớm, điều chỉnh lối sống, kết hợp dùng thuốc ARV hoàn toàn có thể kéo dài tuổi thọ và ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm sang người khác.
Cách nhận biết sớm các bệnh lây qua quan hệ tình dục
* Các biểu hiện chung: Tùy theo diện bệnh mắc phải mà thời gian ủ bệnh khác nhau, có thể vài tuần, vài tháng, thậm chí vài năm không thấy xuất hiện các triệu chứng bất thường cụ thể nào. Tuy nhiên, sau khi phát bệnh, một số dấu hiệu thường gặp bao gồm:
– Xuất hiện tại bộ phận sinh dục, miệng, tay chân,…các nốt mụn (mụn thịt hoặc mụn nước), hoặc các vết trợt loét.
– Hạch bạch huyết gần bẹn có biểu hiện sưng to, hơi đau (tùy thuộc mức độ tổn thương của vị trí lân cận hạch bạch huyết).
– Rối loạn tiểu tiện, tiểu đau, tiểu rát, thậm chí ra mủ hoặc máu.
– Chảy máu hoặc tiết dịch bất thường ở bộ phận sinh dục.
– Cơ thể sốt, ớn lạnh, họng sưng tấy, đỏ rát. Thân nhiệt tăng, người mệt mỏi, uể oải, kém ăn,…
– Vàng da, vàng mắt, cảm giắc đau rõ ở vị trí vùng gan bụng trên về phía bên phải.
* Dấu hiệu bệnh ở nữ:
Bệnh cạnh các triệu chứng chung, nữ giới sẽ còn xuất hiện tình trạng:
– Đau vùng bụng dưới.
– Chảy cháu bất thường giữa các chu kỳ kinh nguyệt.
– Cảm giác nóng rát, ngứa ngáy quanh âm hộ, đau ráy khi giao hợp.
– Khí hư ra nhiều, màu đục và thường có mùi hôi khó chịu.
* Dấu hiệu bệnh ở nam:
Bệnh cạnh các triệu chứng chung, nam giới sẽ còn xuất hiện tình trạng xuất hiện mủ ở đầu dương vật, rõ nhất là vào thời điểm buổi sáng mới thức dậy (dấu hiệu của bệnh lậu).
* Tuy nhiên, các biểu hiện lâm sàng rõ ràng, đặc trưng khi bệnh đã chuyển nặng, khả năng cao sẽ gây ra nhiều biến chứng: tổn thương mắt, khớp, xương chậu, bệnh tim, vô sinh hiêm muộn, thậm chí ung thư bộ phận sinh sản,…ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh.
Cách duy nhất giúp bạn phát hiện sớm và chính xác các bệnh lây qua đường tình dục chính là làm xét nghiệm: xét nghiệm máu, mẫu bệnh phẩm, dịch tiết,…
Do đó, khi trước đó bạn đã từng có quan hệ tình dục không an toàn, trên da niêm mạc xuất hiện những biểu hiện bất thường như trên vừa chia sẻ, hãy đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời, đúng cách.
