Hỏi:
“Bác sĩ ơi, sán lợn chết ở nhiệt độ bao nhiêu vậy ạ? Cháu nghe nói sán lợn sống rất dai và gây bệnh cho cơ thể người với những biến chứng nguy hiểm. Bạn cháu bảo, chỉ cần đồ ăn được nấu chín, đun sôi kỹ càng là loại bỏ được nguy cơ nhiễm giun sán, nhưng cháu rất lo sợ. Mong bác sĩ cung cấp những thông tin cần thiết để cháu yên tâm hơn ạ. Cháu xin cảm ơn!”.
Nguyễn Thị Thanh Hà (Bắc Ninh, thanhha****@gmail.com)
Đáp:
Những ngày vừa qua, dư luận trên khắp cả nước không khỏi bức xúc khi phát hiện có 209 trẻ ở huyện Thuận Thành (Bắc Ninh) có kết quả dương tính với ấu trùng sán lợn. và theo số liệu thống kê từ Bộ Y tế thì trên cả nước Nam, đến nay có ít nhất 55 tỉnh, thành ghi nhận trường hợp nhiễm sán dây/ấu trùng sán lợn.
Sán dây lợn là một bệnh mạn tính có tổn thương ở da, cơ, não… căn nguyên do các u nang sán lợn (trong có đầu sán) gây nên. Biểu hiện lâm sàng tuỳ theo vị trí khu trú của nang ở da ảnh hưởng tới thẩm mỹ, ở não có thể gây động kinh, giảm trí nhớ hoặc rối loạn vận động.
Chính bởi vậy, việc tìm hiểu thông tin vấn đề này được người dân đặc biệt quan tâm. Trong đó, câu hỏi của bạn Hà về việc sán lợn chết ở nhiệt độ bao nhiêu cũng được nhiều người đặt ra.
Sán lợn chết ở nhiệt độ bao nhiêu?
Nhiễm ấu trùng sán lợn là do người bệnh ăn phải thức ăn có trứng sán dây lợn hoặc có ấu trùng sán lợn (giống như thịt lợn gạo) mà chưa được nấu chín kỹ hoặc do ăn các loại thức ăn nhiễm các ấu trùng trong đất, trong nước ( rau thủy sinh, rau sống không rửa sạch..)
Vậy, sán lợn chết ở nhiệt độ bao nhiêu? Theo thông tin từ Cục Y tế dự phòng – Bộ Y tế: Ấu trùng sán lợn sẽ chết khi đun nấu thức ăn ở nhiệt độ 75 độ C trong vòng 5 phút hoặc đun sôi thức ăn trong vòng 2 phút. Đây là tiêu chuẩn nhiệt độ và thời gian đủ để giết chết ấu trùng sán gạo trong mọi loại thức ăn.
Đối với trứng sán dây nằm trong đốt sán nên khó bị phá vỡ, chỉ khi nào đốt sán thối rữa mới giải phóng trứng; cũng như trứng giun đũa, trứng sán dây ra môi trường nhiệt độ ánh sáng trên 70 độ C mới có khả năng diệt trứng.
Ấu trùng sán dây lợn bị giết chết ở dưới -2 độ C, nhưng ở 0 độ C đến -2 độ C nó sống được gần 2 tháng và nhiệt độ phòng thí nghiệm cũng sống được 26 ngày. Nếu muốn dùng thịt sống thì phải ướp thịt ở -10 độ C trong 4 ngày mới bảo đảm; ấu trùng bị giết chết ở 45-50 độ C để đảm bảo an toàn phải đun sôi trên 1 giờ.
Thịt bị nhiễm sán đun sôi có gây bệnh không?
Sán lợn chết ở nhiệt độ bao nhiêu? Theo nhận định từ các chuyên gia, nang sán trong thịt heo hay thịt bò đều có thể bị tiêu diệt khi nấu chín ở nhiệt độ 100 độ C trong vòng 10 phút.
Tuy nhiên, khi ăn thịt heo hoặc bò nấu chín, đôi khi người ta có thể bị nhiễm nếu như nấu không kỹ, hoặc nấu nguyên một tảng thịt dày, đun không đủ thời gian, như vậy miếng thịt sẽ chín bên ngoài mà bên trong chưa chín, do đó nang sán vẫn còn khả năng sống sót.
Nguyên nhân phổ biến hiện nay khiến thịt khó chín kỹ khi đun sôi là dùng thịt, cá đông lạnh, trước bữa ăn, các bà nội trợ thường rã đông qua loa, đem thịt cá còn lạnh bỏ vào nồi nấu, như vậy dù bên ngoài thực phẩm đã chín, nhưng bên trong nhiệt độ vẫn còn thấp, không đủ giết các nang ký sinh trùng.
Khi ăn phải thịt heo hoặc bò có chứa nang sán, khoảng 1 tuần đến 10 ngày sau, nang sán sẽ phát triển thành sán trưởng thành, sống ký sinh trong ruột non, sau đó các sán trưởng thành sẽ tự rụng khỏi than sán, bò ra ngoài hậu môn ban đêm hoặc ra ngoài theo phân. Bệnh nhân sẽ thấy các đốt sán dính vào quần lót hoặc ga trải giường… Nếu ăn xong phát hiện ra thịt heo có gạo, hoặc thịt bò có nang sán, phải đi khám chuyên khoa ký sinh trùng để uống thuốc diệt sán.
Phải làm gì để phòng tránh nhiễm sán lợn?
- Tuân thủ nguyên tắc ăn chín, uống sôi – chỉ ăn các thực phẩm đã được nấu chín kỹ và được chế biến hợp vệ sinh.
- Không lựa chọn thịt lợn nhiễm bệnh, thịt lợn bẩn để chế biến thực phẩm. Đặc biệt không ăn thịt lợn tái, thịt chưa nấu chín, các loại nem chua sống (nguy cơ nhiễm sán lợn trưởng thành), các loại rau sống không đảm bảo vệ sinh (nguy cơ nhiễm ấu trùng sán lợn)
- Cần có biện pháp quản lý phân tươi, đặc biệt ở vùng có nhiều người mắc sán lợn trưởng thành, không nuôi lợn thả rông, sử dụng nhà xí hợp vệ sinh.
- Bệnh nhân nhiễm sán trưởng thành phải được tích cực điều trị, không phóng uế bừa bãi ra môi trường.
Bạn Hà thân mến, hi vọng bạn đã rõ về vấn đề sán lợn chết ở nhiệt độ bao nhiêu qua những thông tin mà chúng tôi cung cấp trên đây. Để bảo vệ sức khỏe của cả gia đình, bạn cần sử dụng nguồn thực phẩm an toàn và luôn nấu chín đun sôi kỹ trước khi dùng nhé.