Hội chứng ống cổ tay hiểu đơn giản là tình trạng đau và tê bì của nhiều ngón tay và bàn tay, đôi khi lan rộng lên cẳng tay hay cánh tay do dây thần kinh giữa bị chèn ép ở cổ tay gây nên. Cụ thể hơn, cùng tìm hiểu hội chứng ống cổ tay trong nội dung bài viết dưới đây.

Chúng ta cần biết rằng, dây thần kinh giữa đi xuống bàn tay qua ống cổ tay, ống này được bao quanh bởi các xương cổ tay ở phía sau và dây chằng vòng cổ tay phía trước tức phía gan tay. Đấy là lối đi khá chật hẹp, trong đó có dây thần kinh giữa, mạch máu và các gân gấp ngón tay.

Triệu chứng của hội chứng ống cổ tay

Khi tìm hiểu hội chứng ống cổ tay, trước tiên cần biết được triệu chứng của bệnh là như thế nào. Sự chèn ép của dây thần kinh giữa trong ống cổ tay thường gây ra đau, tê bì và/hay loạn cảm ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa và 1 phần ngón nhẫn. Ngón út không bị. Trong một số trường hợp, đau và tê bì lan rộng lên đến toàn bộ bàn tay hoặc thậm chí đến cổ tay và cẳng tay nhưng hiếm qua quá khuỷu lên đến vai.

Những dấu hiệu thường xảy ra nặng nhất vào ban đêm và đôi khi có thể đánh thức bạn dậy khi đang trong giấc ngủ. Triệu chứng cũng có thể xuất hiện khi người bệnh làm điều gì đó liên quan đến việc gấp duỗi cổ tay hoặc nâng cánh tay, ví dụ như nắm vô-lăng, nắm điện thoại hay sách báo, đánh máy, chơi gôn, tập tạ, làm mộc, giết mổ thịt… Cuối cùng, bàn tay bị yếu đi, ảnh hưởng đến vận động và dễ làm rơi các đồ vật.

Nguyên nhân của hội chứng ống cổ tay

Hội chứng ống cổ tay do dây thần kinh giữa bị chèn ép. Dây giữa chạy từ cẳng tay qua ống cổ tay xuống tới bàn tay. Nó chi phối cảm giác ngón cái và ba ngón tiếp theo về phía gan tay. Nó cũng chi phối vận động của các cơ thuộc mô ngón cái.

Nói chung, những yếu tố gây kích thích hay đè ép dây thần kinh giữa trong ống cổ tay đều có thể gây ra hội chứng ống cổ tay. Ví dụ, gãy xương cổ tay có thể làm hẹp ống cổ tay và kích thích dây thần kinh giữa hoặc có thể do tình trạng phù và viêm do bệnh viêm khớp dạng thấp.

Trong nhiều trường hợp, không có nguyên nhân đơn độc nào được xác nhận. Thường là do sự kết hợp của nhiều yếu tố nguy cơ gây ra.

Các yếu tố nguy cơ gây hội chứng ống cổ tay

Các yếu tố thường gặp nhất: Bị phù ống cổ tay, trạng thái căng bị lặp đi lặp lại hay chấn thương do sử dụng thái quá, tuần hoàn tồi, quá gấp hay quá ngửa cổ tay, mất cân bằng cơ, thai nghén làm tăng ứ dịch thường là ở quý thứ 3, viêm gân, chấn thương cổ tay gây chèn ép, nữ giới (có thể do cấu tạo ống cổ tay nhỏ hơn so với nam giới), những người làm một số nghề nghiệp đặc thù hay chơi các môn thể thao có liên quan nhiều đến cổ tay (ước tính có trên 50% những người này bị hội chứng ống cổ tay), một số trường hợp hay bệnh toàn thân như bệnh đái tháo đường, mãn kinh, béo phì, suy tuyến giáp và suy thận… có thể làm tăng nguy cơ hội chứng ống cổ tay.

Làm sao để chẩn đoán được hội chứng ống cổ tay?

Các bác sỹ căn cứ trên:

– Bệnh sử triệu chứng.

– Khám tình trạng thực thể: khám cảm giác các ngón tay và sức mạnh các cơ của bàn tay; gấp cổ tay, gõ lên hay đè ép dây thần kinh giữa có thể gây ra triệu chứng trên nhiều người bệnh.

– Chụp X-quang: chụp cổ tay để loại trừ các nguyên nhân khác có thể gây đau cổ tay, ví dụ viêm khớp hay gãy xương cổ tay.

– Đo điện cơ: Dùng để xác định tổn thương cơ và loại trừ các bệnh khác.

– Đo dẫn truyền thần kinh: Các xung điện dây thần kinh giữa bị chậm lại trong ống cổ tay.

Điều trị hội chứng ống cổ tay

Hội chứng ống cổ tay nên được điều trị càng sớm càng tốt. Để tay được nghỉ thường xuyên hơn, tránh các hoạt động làm xấu thêm triệu chứng và chườm đá để giảm phù.

– Thuốc: Có thể sử dụng các thuốc kháng viêm không steroid, các corticosteroid tiêm tại chỗ hay dùng thuốc đường uống.

– Sử dụng nẹp hay bao cổ tay: Có thể dùng nẹp cổ tay ban đêm khi ngủ hoặc bao cổ tay ban ngày khi đi làm việc.

– Các phương pháp điều trị vật lý khác cho hội chứng ống cổ tay: Bấm nắn cột sống, tập Yoga, tiến hành xoa bóp bấm huyệt, điều trị đau bằng laser, các bài tập trượt gân, các bài tập cổ tay…

– Điều trị hội chứng ống cổ tay bằng phương pháp phẫu thuật: Khi phương pháp điều trị bảo tồn không hiệu quả hoặc tổn thương chèn ép thần kinh mức độ nặng, teo cơ nhiều. Phẫu thuật cắt dây chằng ngang cổ tay sẽ được chỉ định để giải phóng thần kinh giữa bị chèn ép. Có thể được thực hiện bằng phương pháp mổ nội soi hoặc thực hiện mổ mở.

Phòng ngừa hội chứng ống cổ tay

– Nghỉ ngơi thường xuyên theo từng thời gian ngắn khi hoạt động sử dụng nhiều đến bàn tay.

– Luôn giữ cho cổ tay ở tư thế thư giãn trung bình là tốt nhất.

– Các bàn phím/bảng điều khiển cần được bố trí khoa học, an toàn, hiệu quả nơi làm việc: để ngang tầm khuỷu tay hoặc là thấp hơn một chút.

– Dùng chuột đứng cho máy tính, giữ cổ tay ở một góc chuẩn thích hợp tối đa.

– Sử dụng bao cổ tay khi thấy cần thiết.

– Giữ cho bàn tay và cổ tay ấm khi làm việc: dùng găng tay không có ngón là tốt nhất.

– Giảm lực và thư giãn khi dùng tay cầm nắm.