Theo số liệu thống kê của Bộ Y tế cho thấy, trong những năm gần đây tỷ lệ nữ giới mắc vô sinh ngày càng gia tăng và có xu hướng trẻ hóa. Đặc biệt, một trong những nguyên nhân chính gây nên tình trạng này đó là do việc thực hiện nạo phá thai ngoài ý muốn xuất hiện ngày càng nhiều, đặc biệt là nữ giới trong độ tuổi học sinh, sinh viên. Chính vì vậy, nếu như đã có quyết định phá thai thì chị em cần lựa chọn và thực hiện những phương pháp phá thai an toàn, hiệu quả để tránh những biến chứng nguy hiểm xảy ra. Vậy phá thai an toàn là như thế nào? Những cách phá thai an toàn nhất hiện nay là gì? Cần phải lưu ý gì sau khi thực hiện phá thai an toàn?,… Hãy cùng tham khảo qua bài viết dưới đây để có lời giải đáp cho băn khoăn thắc mắc này.

Tìm hiểu chung

Phá thai an toàn là gì?

Xã hội ngày càng phát triển, lối sống thoáng hơn nên khiến tỷ lệ mang thai ngoài ý muốn ngày càng gia tăng. Trên thực tế, nhiều trường hợp do chủ quan hoặc không có những hiểu biết nhất định nên đã thực hiện phá thai không an toàn, dẫn đến gặp phải những biến chứng nguy hiểm như: băng huyết, sót nhau thai, nhiễm trùng cổ tử cung, rách cổ tử cung,…

Phá thai an toàn được hiểu là việc sử dụng các phương pháp khác nhau (phá thai nội khoa, ngoại khoa) để chấm dứt thai kỳ khi mang thai ngoài ý muốn. Các phương pháp này được thực hiện tại các cơ sở y tế chuyên khoa uy tín, có đầy đủ các trang thiết bị y tế hiện đại do các bác sỹ chuyên khoa giàu kinh nghiệm thực hiện trong một môi trường y tế đảm bảo vô trùng.

Những điều cần biết trước khi phá thai an toàn

Trước khi quyết định phá thai, chị em cần có sự chuẩn bị tốt về tâm lý cũng như cần lựa chọn địa chỉ đình chỉ thai nghén an toàn đảm bảo những tiêu chí như: cơ sở y tế chuyên khoa được cấp phép hoạt động, có đội ngũ bác sỹ chuyên ngành Sản phụ khoa có kinh nghiệm lâu năm, thiết bị y tế hiện đại, tiên tiến,… Bởi nếu như chị em không sáng suốt lựa chọn địa chỉ y tế đình chỉ thai nghén an toàn thì có thể dẫn đến biến chứng vô sinh – hiếm muộn (do tắc nghẽn vòi trứng, dính buồng tử cung), chửa ngoài dạ con, băng huyết, nhiễm trừng, thủng tử cung… thậm chí nhiều trường hợp có nguy cơ tử vong.

Các phương pháp phá thai an toàn nhất hiện nay

Với sự phát triển của nền y học hiện đại, các phương pháp phá thai an toàn ngày càng được đa dạng và được cải thiện hơn để đáp ứng nhu cầu bảo vệ sức khỏe sinh sản của người phụ nữ.

Hiện nay, các cách phá thai an toàn nhất cần căn cứ bảo số tuần tuổi của thai nhi và sức khỏe của người mẹ. Điều này phải do các bác sĩ chuyên khoa đã qua đào tạo và có kinh nghiệm trực tiếp chỉ định khi đã qua thăm khám, siêu âm và làm các xét nghiệm lâm sàng cần thiết,… từ đó sẽ chỉ định phương pháp phá thai an toàn như phương pháp phá thai nội khoa (phá thai bằng thuốc) và phương pháp phá thai ngoại khoa (nạo hút thai và nong gắp thai).

Phương pháp phá thai nội khoa (phá thai bằng thuốc)

• Đây là cách sử dụng thuốc để chấm dứt sự phát triển của thai nhi trong buồng tử cung, kích thích tử cung co bóp đẩy thai ra ngoài, từ đó nữ giới sẽ xuất hiện hiện tượng chảy máu khá giống với chu kỳ kinh nguyệt.
• Phá thai bằng thuốc chỉ áp dụng cho trường hợp thai không quá 7 tuần tuổi và thai đã nằm trong tử cung của người mẹ. Ngoài ra, người mẹ không mắc phải bệnh tim mạch, bệnh tuyến thượng thận, huyết áp cao, không bị rối loạn đông máu, thiếu máu nặng, hẹp van 2 lá…
• Phá thai bằng thuốc là phương pháp tương đối an toàn và hiệu quả, không can thiệp thủ thuật qua cổ tử cung nên ít để lại biến chứng nguy hiểm hơn cho chị em phụ nữ. Tuy nhiên phương pháp này chỉ an toàn khi được sử dụng dưới sự chỉ dẫn của các bác sĩ chuyên khoa.

Phương pháp phá thai ngoại khoa (nạo hút thai chân không và nong gắp thai)

• Đây là cách mà các bác sỹ sẽ sử dụng thuốc gây tê (thuốc uống hoặc thuốc tiêm) và các dụng cụ y tế chuyên dụng để can thiệp ngoại khoa qua cổ tử cung nhằm chấm dứt thai nghén và đẩy thai ra ngoài cơ thể. Phá thai ngoại khoa được áp dụng trong trường hợp mang thai từ 6-18 tuần tuổi, bao gồm hút thai chân không (với thai từ 6-12 tuần tuổi) và nong gắp thai (với thai từ 13-18 tuần tuổi). Người mang thai không bị dị dạng đường sinh dục, không mắc phải các bệnh viêm nhiễm đường sinh dục hay các bệnh nội khoa cấp tính.
• Tuy nhiên, để đảm bảo cho việc phá thai an toàn, các chuyên gia y tế khuyến cáo nên áp dụng phá thai với tuổi thai dưới 12 tuần tuổi. Bởi, lúc này, việc áp dụng các phương pháp phá thai sẽ có tỉ lệ thành công cao hơn. Còn nếu tuổi thai lớn (hơn 12 tuần tuổi), việc phá thai sẽ khó khăn hơn, cần phải thực hiện tại bệnh viện, cơ sở y tế tuyến tỉnh. Thông thường, với những trường hợp tuổi thai lớn sẽ được bác sĩ khuyên nên giữ thai lại.

Quy trình phá thai an toàn

Với hơn 20 năm kinh nghiệm trong việc thực hiện đình chỉ thai nghén an toàn, bác sỹ chuyên khoa Phụ sản cấp I Nguyễn Thị Lan Hương, hiện đang công tác tại phòng khám Đa khoa 52 Nguyễn Trãi cho biết: Quy trình phá thai an toàn thường diễn ra theo các bước cơ bản sau:

Quy trình phá thai bằng thuốc

• Bước 1 – Uống viên thuốc phá thai lần 1: Sau khi khám lâm sàng, làm các xét nghiệm cần thiết, nếu bạn đủ điều kiện phá thai bằng thuốc, các bác sĩ sẽ cho dùng thuốc tại cơ sở y tế và theo dõi trong khoảng 1-2h đầu, nếu mạch, nhiệt độ, huyết áp ổn định chị em ra về.
• Bước 2 – Uống viên thuốc phá thai lần 2: Sau 36- 48 giờ, chị em quay lại cơ sở y tế để tiếp tục uống, hoặc ngậm thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ. Thai phụ sẽ được theo dõi mạch, huyết áp, nhiệt độ, tình trạng ra máu, trong vòng 1-2 giờ nếu ổn định thì chị em có thể ra về.
• Bước đoạn 3 – Tái khám: Sau 2 tuần chị em cần quay lại cơ sở y tế để thăm khám đánh giá kết quả của quá trình phá thai hoàn toàn kết thúc.

Quy trình phá thai bằng phương pháp hút thai chân không

• Bước 1 – Thăm khám và ổn định tâm lý: Tiến hành thăm khám lâm sàng để xác định chính xác về độ tuổi thai, độ tuổi thai phụ cũng như kiểm tra xem thai phụ có mắc bệnh lý nào không thì mới có thể thực hiện hút thai an toàn.
• Bước 2 – Gây tê chuẩn bị tiến hành thủ thuật: Sau khi khám phụ khoa và khám thai, nếu xác định thai phụ đủ điều kiện để thực hiện hút thai an toàn, bác sĩ sẽ tiến hành gây tê trước để giảm bớt đau đớn cho thai phụ.
• Bước 3 – Thực hiện hút thai an toàn: Bác sĩ sẽ sử dụng những dụng cụ chuyên dụng để tiến hành thủ thuật, bằng cách đưa ống nhựa dẻo nối vào ống bơm chân không để hút thai ra khỏi tử cung.
• Bước 4 – Sát khuẩn và kết thúc quá trình thủ thuật: Sau khi thai nhi đã được loại bỏ hoàn toàn, bác sĩ sẽ vệ sinh vùng kín thêm một lần nữa để đảm bảo không xảy ra bất cứ tình trạng viêm nhiễm nào.

– Quy trình nong gắp thai

• Bước 1- Khám sức khỏe: Bác sĩ sẽ tiến hành khám, xét nghiệm nhằm đánh giá sức khỏe thai phụ có đủ điều kiện tiến hành thủ thuật không. Vì đây là thai to nên đòi hỏi sự cẩn trọng, cần thăm khám kỹ càng và được chỉ định của bác sĩ.
• Bước 2 – Siêu âm: Siêu âm nhằm xác định vị trí, kích thước thai nhi để có hướng xử lý chính xác, an toàn.
• Bước 3 – Vệ sinh vùng kín sạch sẽ: Trước khi thực hiện phá thai, bác sĩ vệ sinh sạch vùng kín, gây tê cục bộ, ổn định tâm lý cho người bệnh.
• Bước 4 – Tiến hành nong, gắp thai: Bác sĩ đặt van mở cổng tử cung, tiếp tục gây tê tại chỗ. Sau đó thực hiện thao tác nong và gắp thai đưa ra ngoài tử cung bằng thiết bị y tế chuyên dụng.
• Bước 5 – Chăm sóc sau thủ thuật: Sau khi phá bỏ thai, chị em cần nghỉ ngơi, theo dõi và yêu cầu tái khám đúng lịch hẹn để đánh giá thành công của ca phá thai.

Dù phá thai bằng phương pháp nào đều có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của thai phụ và thai nhi, thậm chí có thể gây tử vong do mất máu quá nhiều nếu thực hiện tại các các cơ sở y tế kém chất lượng, bác sĩ không có trình độ chuyên môn. Vì vậy, để đảm bảo hiệu quả, chị em hãy lựa chọn cơ sở y tế uy tín thực hiện các phương pháp phá thai an toàn hiện nay như phá thai bằng thuốc, nạo hút thai, nong gắp thai…

Những dấu hiệu bình thường và bất thường sau khi phá thai an toàn

Bác sỹ Nguyễn Thị Lan Hương cho biết, dù thực hiện bằng phương pháp phá thai nội khoa hay ngoại khoa, chị em đều có những dấu hiệu chứng tỏ chị em đã đình chỉ thai thành công hoặc một số dấu hiệu cho thấy những bất thường. Vì vậy, sau khi thực hiện nạo phá thai, bạn cũng cần chú ý theo dõi những dấu hiệu để xử lý kịp thời.

• Dấu hiệu bình thường sau khi phá thai: Hầu hết các thai phụ sau khi phá thai sẽ thấy hiện tượng ra máu trong 10 ngày (có thể ít hoặc nhiều hơn tùy cơ địa) và lượng máu sẽ giảm dần rồi hết hẳn. Bên cạnh đó, một số chị em có thể thấy kèm theo hiện tượng ớn lạnh hoặc sốt. Nhưng những triệu chứng này hoàn toàn bình thường và sẽ nhanh chóng qua đi và không nguy hiểm.
• Dấu hiệu bất thường sau khi phá thai: đau bụng kéo dài, đau bụng dữ dội, lượng máu nhiều hơn chu kỳ kinh nguyệt hoặc không ra máu trong vòng 24 giờ sau khi uống thuốc (đối với phá thai bằng thuốc), khí hư có mùi hôi khó chịu, hoặc kèm theo sốt, choáng, ngất… thì đây là những dấu hiệu bất thường, nguy cơ viêm nhiễm, sót nhau, băng huyết… là rất lớn. Lúc này, cần phải đến ngay cơ sở y tế để bác sĩ xử lý kịp thời.

Chế độ chăm sóc sau khi phá thai

Dù phá thai nội khoa hay ngoại khoa thì chị em cũng sẽ có những ảnh hưởng nhất định. Chính vì vậy, sau phá thai, chị em cần thực hiện đúng những chỉ dẫn của bác sĩ cũng như chăm sóc bản thân thật tốt để giúp tử cung cũng như sức khỏe của chị em nhanh được phục hồi:

• Khi mới phá thai nên nằm nghỉ tại cơ sở y tế từ 1- 4 giờ để hồi phục sức khỏe rồi mới ra về.
• Chú ý vệ sinh vùng kín thật sạch sẽ, tránh thụt rửa âm đạo để tránh viêm nhiễm.
• Không được quan hệ tình dục khi sức khỏe chưa hoàn toàn hồi phục.
• Nghỉ ngơi hợp lý và tránh lao động nặng.
• Thăm khám định kỳ theo chỉ định của bác sĩ.

Ngoài ra, sau khi phá thai an toàn, chị em cũng nên bổ sung một số chất dinh dưỡng để sức khỏe mau chóng hồi phục như:

• Các loại thực phẩm giàu protein như trứng, cá, gà, thịt bò, đậu hà lan,… giúp bổ sung thêm lượng máu đã mất trong và sau quá trình phá thai.
• Các loại thực phẩm giàu vitamin như: B1, B2, C, E,.. như: rau ngót, rau dền, bí đỏ, cà chua,… giúp tăng cường sức đề kháng cho chị em nhờ đó khả năng viêm nhiễm phu khoa cũng sẽ suy giảm.
• Các loại thực phẩm giàu canxi như: các loại hải sản, nấm, rau có màu xanh đậm,… để hạn chế tình trạng đau nhức hay mất ngủ sau phá thai.
• Các loại thực phẩm giàu chất xơ, như: khoai lang, chuối, bí xanh,… để hạn chế tình trạng táo bón, khó tiêu sau khi phá thai.

Bên cạnh đó, thai phụ cũng nên hạn chế ăn các loại thực phẩm có tính hàn (tôm, cua, ốc,…), các chất kích thích (bia, rượu, thuốc lá,…) và đồ ăn nhanh, nhiều dầu mỡ, các loại gia vị cay, nóng.

Việc đình chỉ thai nghén cho dù bằng phương pháp nào đi chăng nữa cũng sẽ tác động nhất định đến tinh thần, sức khỏe của thai phụ, chính vì vậy nếu chưa có ý định mang thai thì bạn nên áp dụng các phương pháp tránh thai an toàn như: sử dụng bao cao su, uống thuốc tránh thai,… Nếu lỡ có thai ngoài ý muốn, chị em hãy đến các cơ sở y tế uy tín và nghe theo sự hướng dẫn, chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý phá thai tại nhà hay áp dụng bất kỳ phương pháp phá thai nào khi chưa có sự thăm khám của bác sĩ. Bởi hậu quả của việc làm này có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí là mất đi khả năng sinh sản vĩnh viễn của chị em!